کامودیتی چیست ؟
یکی از کلمه هایی که در بازارهای مالی خیلی رایج است لفظ کامودیتی است. کامودیتی طیف وسیعی از کالاهایی که در بازار خرید و فروش می شوند را در برمی گیرد.
در واقع به کالا یا خدمتی که تولید آن استاندارد است و قابلیت کپی شدن را دارد و در مقیاس فراوان در بازار وجود دارد کامودیتی می گویند.
کامودیتی (commodity)در لغت به معنی کالا یا کالای اولیه است، Commodity Marketنیز به بازار کالا ترجمه می‌شود. از جمله مهم ترین و معروف ترین بازارهای کالایی می‌توان به CBOT، LME ،CMEو NYMEXاشاره داشت.
کامودیتی ها کالاهایی هستند که قابلیت تبادل کامل و یا نسبی را دارند. واحدهایی که بدون در نظر گرفتن سازنده هایشان یکسان هستند ولی کیفیت آن ها ممکن است متفاوت باشد و این موضوع تقریبا برای همه سازندگان یکسان است.
بزرگترین نمونه برای کامودیتی ها فلز با ارزش مانند طلا، نقره و پلاتین است.
مواد خام مانند نفت و گاز و کربن و محصولات غذایی مانند دانه های قهوه، گندم، سیب زمینی، قند و گوشت هستند.
کامودیتی ها معمولا ورودی هایی برای تولید جنس‌های دیگر هستند. اصطلاح کامودیتی (Commodity) یا کالای اولیه، ابتدا توسط اقتصاددان‌ها مطرح شد.
در زبان عمومی اقتصاد معمولاً کامودیتی را به کالا ترجمه می‌کنند.
انواع کامودیتی‌ها کدامند؟
کامودیتی ها به طور کلی به دو دسته کامودیتی سخت و کامودیتی نرم تقسیم می شوند.
به آن دسته از محصولاتی که به صورت طبیعی در طبیعت وجود دارند مانند نفت، طلا و… کامودیتی سخت می‌گویند و اکثر محصولات کشاورزی مانند ذرت، سویا، گندم و… در دسته کامودیتی‌های نرم قرار می‌گیرند.
از ویژگی کامودیتی‌های نرم این است که به علت حساسیت بالای این محصولات نسبت به تغییرات اقلیمی و آب و هوایی در اکثر مواقع تغییر قیمتهای فصلی در بازار این دسته از کامودیتی‌ها دیده می‌شود.
نکته ای که باید در بررسی کامودیتی ها به آن توجه کنید این است که برای بررسی آن ها باید انواع بازارهای کالایی را مورد بررسی قرار بدهید و شاخص CBR (Commodity Research Bureau Index)به این کار کمک می کند.
در این شاخص اثرات ۱۹کالا و در دو حالت نقدی و آتی وجود دارد و این کالاها به ۴ دسته با وزن های متفاوت تقسیم شده اند که شامل محصولات کشاورزی، انرژی، فلزی و فلزات گران بها است.
شاخص های دیگری نیز در این زمینه وجود دارد
مانند
BCI
، شاخص مواد خام گلدمن ساکس، شاخص بین المللی مواد راجرز، شاخص بانک جهانی،
CCI
و…
کامودیتی (کالای اولیه) در بورس
بازار کامودیتی کاملا به عرضه و تقاضا وابسته است. در این زمینه اکنون هیچ تولیدکننده ای در بازار وجود ندارد و تمام شرکت ها در این زمینه یکسان هستند و تفاوت چشم گیری در آن ها به چشم نمی خورد. به همین علت قیمت در این بازار بر اساس فرصت ها و عرضه و تقاضا تنظیم می شود و همین موضوع باعث می شود دلالان به این زمینه ورود کنند.
یکی دیگر از ویژگی های کامودیتی ها داشتن معیار و استاندارد اندازه گیری است. هر کامودیتی باید ویژگی داشته باشد که برای هر واحد مانند خودش وزن، چگالی، اندازه و… معمول و یکسان باشد.
برای همین مسئله بالا بعضی از محصولات مانند الماس ها کامودیتی نیستند.
الماس‌ها منحصر به فرد و یکتا هستند و ویژگی‌هایی مانند اندازه، برش، چگالی و رنگ دارند که با هر جواهر دیگر متفاوت است و این ویژگی‌ها در مکانیسم های پولی به کار می‌روند.
یکی دیگر از کامودیتی ها فلزات اساسی هستند. فلزاتی مانند فولاد، مس، آلومینیوم، روی و…
نفت و مشتقات آن هم در شاخه بازار انرژی قرار دارند. همانطور که گفته شد فلزات گران بها مانند طلا و نقره نیز در زیر شاخه کامودیتی ها هستند.
با توجه به این که کامودیتی ها به ویژه نفت، گندم، آهنو آلومینیومجزو اصلی ترین ترکیب های تشکیل دهنده کالاهای رایج هستند، نقش مهمی در اقتصاد دارند و تغییرهای قیمت آن ها کل اقتصاد جهان را تحت تأثیر قرار می‌دهد.
کامودیتی چیست؟
معاملات کامودیتی ها چگونه انجام می شود؟
امکان معامله کامودیتی ها از طریق سرمایه گذاری در سهام شرکت های مرتبط با این کالاها فراهم است، بدین معنی که به موازات بازارهای فیوچرز کامودیتی ها، بازارهای سهامی وجود دارند که فرصت سرمایه گذاری موازی برای سرمایه گذاران ایجاد می‌کنند تا بتوانند از رشد قیمت شرکت های فعال در حوزه کامودیتی بهره ببرند.
معامله در بازار آتی و یا به صورت CFDنیز فراهم است که مخفف کلمه Contract for Difference به معنای قرارداد ما به التفاوت است.
در این روش، سود با توجه به تفاوت قیمت خرید با فروش به دست می‌آید، در واقع به معامله گر این امکان را می‌دهد که روی تغییرات قیمتی سود کند.
کامودیتی ها خود نوعی دارایی مالی به عنوان رقیبی برای سهام هستند، جا به جایی نقدینگی بین بازار فیوچرز کامودیتی و بازار سهام، همواره به عنوان ابزاری برای سرمایه گذاران در راستای کسب حداکثر بازدهی استفاده شده است.
افزایش قیمت کامودیتی‌ها اغلب به دنبال یک افزایش تقاضای شدید ناشی از رونق فعالیت های اقتصادی ایجاد می‌شود زیرا تقاضا برای نهاده‌های تولید افزایش می‌یابد و همان گونه که پیش تر عنوان شد کامودیتی‌ها در زمره اساسی ترین نهاده های تولید قرار دارند.
ضمنا یکی از ویژگی های مهم و لازم کامودیتی ها، دارا بودن استانداردهای حجمی، وزنی یا به طور کلی اندازه گیری است.
عوامل موثر بر بازار کامودیتی‌ها ( کالای اولیه)
بازار کامودیتی در کل دنیا متاثر از پارامترهای اقتصاد کلان است. پارامترهایی چون عرضه و تقاضا و تغییر موجودی انبارها یا تنش‌های سیاسی و ریسک‌های مرتبط با آن.
در ادامه عواملی که بر بازار کامودیتی‌ها اثرگذار است را آورده ایم. این عوامل به شرح زیر است:
- میزان عرضه و تقاضا
- میزان تولید، وجود محدودیت‌ها و موانع بر سر راه تولیدکنندگان اصلی در جهان
- شاخص دلار
- تغییرات ذخایر یا انبار کالاها
- سیاست‌های پولی و مالی دولت‌ها و بانک مرکزی کشورهای مهم و تاثیرگذار مانند چین و آمریکا
- شاخص‌های مهم اقتصادی کشورهای موثر
- کاهش ارزش دلار در برابر سایر ارزها مخصوصا یوآن و یورو
- کاهش نرخ بهره در اقتصاد کشورهای قدرتمند جهان
- اتخاذ سیاست‌های تقویت کننده و مفید در عرصه کامودیتی‌ها
- وقوع رخدادهای طبیعی یا سیاسی که به نحوی بر عرضه کامودیتی‌ها تاثیرگذار است
عوامل بالا بر رونق بازار کامودیتی‌ها اثرگذار است و اگر عکس موارد بالا اتفاق بیفتد، شاهد افت بازار کامودیتی‌ها خواهیم بود.
نکته قابل توجه این است که وضعیت اقتصادی کشورهایی که مصرف کننده عمده کامودیتی هستند بر سایر شاخص‌ها تاثیر می‌گذارد. به عنوان مثال مدتی به علت سرد شدن اقتصاد چین بازار کامودیتی بی‌رونق و در رکود بود زیرا چین تقریبا ۵۰ درصد کامودیتی‌ها را مصرف می کند.
به همین منظور برنامه‌ای برای توسعه چین و رشد زیرساخت‌ها و مسکن در این کشور هدف‌گذاری شد که این کار سبب رشد مصرف کامودیتی شد.
در واقع اقتصاد جهانی امیدوار است با کاهش تنش‌های تجاری بین چین و آمریکا وضعیت اقتصادی بهتری رقم بخورد و رشد تقاضا برای کامودیتی‌ها به وجود بیاید.
مشاهده پست مشابه : پرکاربردترین سازهای موسیقی سنتی ایرانی
:: موضوعات مرتبط: سرمایه گذاری
