انواع سکه برای سرمایه گذاری
همه می‌دانیم که انواع سکه طلا در ایران بیشتر برای سرمایه‌گذاری کاربرد دارد. یعنی اغلب مردم برای حفظ ارزش پول خود سراغ خرید انواع سکه طلا می‌روند. تا با افت ارزش ریال، سرمایه‌ی آنها کم نشود. اما سرمایه‌گذاری فقط یکی از کاربردهای سکه است و در کشور ما برای تعیین مهریه و هدیه دادن هم از انواع سکه بهار آزادی استفاده می‌شود.
تاریخچه سکه طلا
استفاده از طلا به صورت سکه اولین بار به دستور داریوش هخامنشی رواج پیدا کرد. این پادشاه دستور ضرب سکه‌ی طلا به نام «سکه دریک» یا «سکه‌ی داریوشی» را صادر کرد. اما به‌غیر از دولت مرکزی ایران، هیچ‌کس حق ضرب سکه طلای دریک را نداشت. این سکه‌ها عیار بالا داشتند و وزن آنها هم بیش از ۸ گرم بود.
اما در زمان ناصرالدین‌شاه بود که برای اولین بار سکه‌های طلای سبک برای مصرف عموم ضرب شدند. این سکه‌ها دوهزاری یا همان دوزاری نام داشتند و با وزن ۰.۵۷ گرم طلا ضرب می‌شدند. البته در آن زمان و تا دوران احمدشاه، سکه طلای ربع تومان، پنج هزاری، یک تومان، دو تومان و پنج تومانی هم مرسوم بود. مثلاً سکه‌ی یک تومانی، طلایی با وزن ۲.۸۷ گرم بود.
پس از ورود سکه‌ی طلا در دوران پهلوی، اشرفی‌های دوران احمدشاه رونق خود را از دست دادند و فقط به‌عنوان یادگاری در مجموعه‌های خصوصی نگه‌داری می‌شدند. در دوران پهلوی اول، انواع سکه طلا به‌صورت ۱ پهلوی، ۲ پهلوی و ۵ پهلوی وجود داشت. کارمندان دولت به‌عنوان عیدی سکه پهلوی می‌گرفتند. در دوران محمدرضا پهلوی سکه طلا ۵۰۰ ریالی با نقش شیر بالدار، ۷۵۰ ریالی طرح منشور کوروش، ۱۰۰۰ ریالی تخت جمشید، ۲۰۰۰ ریالی شاه و فرح و نیز سکه‌های نیم پهلوی، یک پهلوی، دو پهلوی و پنج پهلوی ضرب شدند.
پس از انقلاب اسلامی در ایران هم سکه‌های بهار آزادی و سکه‌های امامی رواج پیدا کردند که در ادامه هر کدام از آنها را به طور مجزا معرفی کرده‌ایم.
سکه بهار آزادی چیست؟
به تمامی سکه‌هایی که از سال ۱۳۵۸ تا سال ۱۳۷۰ ضرب شده‌اند، سکه بهار آزادی یا سکه طرح قدیم می‌گویند. در اولین سال پس از پیروزی انقلاب اسلامی در ایران، سکه‌های طلا منقش به نام حضرت علی (ع) و عبارت «بانک ملی ایران» در یک‌طرف و تصویر حرم امام رضا (ع) و عبارت «اولین بهار آزادی» در طرف دیگر ضرب شد. در آن زمان سکه ۲.۵ بهار و ۵ بهار هم با همین طرح وجود داشت.
سکه امامی چیست؟
بعد از فوت امام خمینی، سکه‌های یادبودی با تصویر امام ضرب شدند و عبارت «اولین بهار آزادی» هم به «بهار آزادی» تغییر کرد. یعنی کلمه «اوّلین» از آن حذف شد. بعد از آن، به جای بانک ملی، بانک مرکزی متولی ضرب این سکه‌ها شد. این سکه‌ها یا نام امامی معروف شدند. به طور کلی، به سکه‌هایی که بعد از سال ۱۳۷۰ ضرب شده‌اند، سکه طرح جدید یا سکه‌ی امامی می‌گویند.
تفاوت سکه بهار آزادی و سکه امامی چیست؟
به تمامی سکه‌هایی که از سال ۱۳۵۸ تا سال ۱۳۷۰ ضرب شده‌اند، سکه بهار آزادی یا سکه‌ی طرح قدیم می‌گویند.
به سکه‌هایی که بعد از سال ۱۳۷۰ تاکنون ضرب شده‌اند، سکه‌ی طرح جدید یا سکه‌ی امامی می‌گویند.
این دو سکه از نظر وزن و عیار طلا هیچ فرقی با هم ندارند. فقط سال ضرب آنها متفاوت است. هر دو سکه‌ی امامی و بهار آزادی عیار ۹۰۰ و وزن ۸.۱۳ گرمی دارند.
سکه طرح قدیم و سکه طرح جدید چیست؟
در بالا هم توضیح دادیم که پس از انقلاب اسلامی، سکه بهار آزادی به دو شکل ضرب و توزیع شده است؛ یکی سکه‌ی بهار آزادی که از سال ۱۳۵۸ تا ۱۳۷۰ ضرب شده است که به آن سکه طرح قدیم می‌گویند. تصویر یک روی این سکه، سه بار نام حضرت علی در داخل یک شش ضلعی نوشته شده. در زیر آن هم عبارت «بانک ملی ایران» دیده می‌شود. تصویر پشت سکه هم بارگاه امام رضا (ع) به همراه عبارت «نخستین بهار آزادی» است.
اما از سال ۱۳۷۰ ضرب سکه بهار آزادی با طرح جدید شروع شد که به سکه امامی معروف هستند. این نوع سکه که به عنوان سکه تمام طرح جدید در بازار عرضه می‌شود، تصویر یک طرف آن بنیان‌گذار جمهوری اسلامی، حضرت امام خمینی (ره) و تصویر طرف دیگر آن هم بارگاه امام رضا (ع) است.
باید اشاره کنیم که برخلاف باور عموم مردم، سکه‌های طرح قدیم و سکه‌های طرح جدید هر دو متعلق به دوران پس از انقلاب هستند. این دو نوع سکه از نظر وزن و عیار هیچ تفاوتی ندارند و هر دو با عیار ۹۰۰ در هزار و وزن ۸٫۱۳۵۹۸ گرم ضرب شده اند.
مشاهده پست مشابه : پرکاربردترین سازهای موسیقی سنتی ایرانی
:: موضوعات مرتبط: سرمایه گذاری
